Leegstand

Lege winkelpanden met borden op de gevelruit: te koop of te huur. De ramen dichtgeplakt met donkerbruin papier. Soms hele straten waar voorheen het leven bruiste. Het beeld van de levendige stad, dat wij kennen van vroeger, lijkt verleden tijd. Grote namen als Vroom en Dreesmann, Blokker, Dolcis, Manfield stammen uit een ander tijdperk.

Winkelen via internet biedt juist waar je in de 24-uurs economie behoefte aan hebt: kopen in je eigen tijd, zonder dat je er de deur voor uit hoeft. Passen doe je nog wel in de winkels, maar daarna ga je naar huis en bestel je op je gemak het kledingstuk van je keuze, in jouw maat, in jouw kleur. Bovendien kom je niet meer zo snel met een impulsaankoop thuis, als je tenminste in staat bent om je behoeftebevrediging te reguleren en geduld te oefenen. Soms maar voor even, want de volgende dag heb je je kledingstuk vaak al in huis.

Voor boeken geldt hetzelfde. Is het boek dat jij wilt niet op voorraad, kun je het altijd bestellen, al kan dat wel twee dagen duren. Kun je zo lang niet wachten? Dan is er bol.com, die razendsnel levert, maar vanwege hun service meehelpt het milieu extra te vervuilen om je op tijd aan je boeken te helpen.

Leegstand lijkt ook een metafoor voor de toestand in ons hoofd. We hoeven geen kennis meer te bezitten om ons een weg door het leven te slaan. Kennis is een verouderd begrip, ook hiervoor kun je internet gebruiken.

De arbeidsmarkt verandert snel en de vele duizenden die per week hun baan verliezen ervaren wat leegstand is. Niets om handen hebben, geen werk, geen zinvolle bezigheden, leeglopen, doelloos zitten op de bank, de ene serie na de andere kijken en steeds meer de leegstand in je hoofd voelen.

Dat is misschien wel de grootste opdracht in onze tijd, om die groeiende groep mensen voor wie in de toekomst geen werk meer zal zijn een zinvol bestaan te bieden. Een plek in een samenleving waarin niet al het werk meer door mensen hoeft te worden gedaan. Een volwaardige plaats die je uitdaagt om mee te blijven doen en die je helpt ervoor te zorgen dat je de leegstand vermijdt.