Tijd voor concentratie. Over lezen en schrijven in de eenentwintigste eeuw.

De schone witte Wordpagina staart me verwachtingsvol aan. Tijd voor een artikel. Ik had mezelf beloofd om de veertien dagen een stuk te schrijven en sinds het eerste artikel ben ik daar redelijk in geslaagd. Dacht ik.

Vandaag zag ik dat mijn laatste stukje bijna een maand oud is. Ik heb alleen maar mailtjes, berichten op Facebook en boodschappenlijstjes geschreven. Zelfs mijn dagboek kwam er bekaaid af. Wat is er aan de hand?

Ik kan me niet op schrijven concentreren, zoals ik ook niet kom tot het lezen van een boek. ’s Avonds lees ik even een stukje in Oorlog en Vrede, dat ik een jaar geleden kocht bij Donner als de delen III en IV van het Verzameld Werk van Tolstoj.

De blauwe deeltjes zijn ingenaaid en uitgevoerd in dundruk, waardoor je ze makkelijk kunt omvouwen, wat handig is bij lezen in bed. Ik ben er al een paar maanden mee bezig, want ze mogen er zijn met hun ruim 1600 bladzijden.

Inmiddels zit ik in deel IV. Napoleon is blij dat het aantal slachtoffers aan Russische kant nog steeds het aantal Franse overtreft. Vorst Andrej droomt weer van Natasja en Pierre waagt zich argeloos op het slagveld.

Zoveel ruimte en rust als de negentiende eeuwse verhalen van Tolstoj ademen, zo onrustig is het leven in onze tijd. Door de niet aflatende informatiestroom krijgen wij een steeds kortere spanningsboog, waardoor we steeds gehaaster leven.

De onrust die het schrijven en lezen bemoeilijkt ontstaat ook door gebruik van digitale media. Vluchtig en beknopt zijn de berichten die ik hierop lees en schrijf en dat beinvloedt de concentratie op langere teksten. Toen Nicolas Carr dit probleem jaren geleden signaleerde, knikte ik instemmend. Heb ik er iets mee gedaan? Ik constateer dat mijn gebruik van telefoon, laptop en ipad alleen maar is toegenomen.

Het onderwijs bereidt zich voor op 21st century skills. De plannen van de VO-raad beloven een serieuze stap richting digitale wereld. Toch moet ook voor deze problematiek aandacht zijn, anders schiet het nieuwe onderwijs zijn doel voorbij. Niet enthousiast alles wat digitaal is omhelzen, maar ook het goede behouden. Ik wens iedereen in het onderwijs veel wijsheid toe. Ik ga weer even ontgiften.