Als ik op vakantie ben, lees ik graag iets over het land en de geschiedenis. De reisgidsen van Dominicus en Capitool zijn dan ideale binnenkomers, maar ik wil ook graag literair werk lezen, waarin ik het land en de mensen leer kennen, liefst in de oorspronkelijke taal.
Ik vond mijn boek vorig jaar tijdens mijn vakantie in Ierland in een kringloopwinkel voor € 3,-. De auteur Roddy Doyle kende ik alleen van zijn sociaal-realistische roman uit 1991, of eigenlijk van de in 1997 door Stephen Frears geregisseerde verfilming van The Van.
A Star Called Henry is een ander verhaal. Het gaat over een jongen, Henry Smart, die opgroeit in de alleronderste laag van de maatschappij in Dublin. Zijn vader is ‘bouncer’ van beroep, hij vermoordt mensen in opdracht en gebruikt daarvoor zijn houten been. Hij is zelden thuis. Henry’s moeder is verslaafd geraakt aan alcohol nadat enkele kinderen kort na elkaar zijn gestorven. De armoede is schrijnend. Ze is niet in staat voor Henry en zijn jongere broertje Vincent te zorgen en de twee groeien op straat op en zorgen voor zichzelf. Als Vincent onder de brug over de Liffey in de armen van zijn broer sterft aan tuberculose, is er niets meer dat Henry bindt. Hij sluit zich aan bij de Irish Citizen Army, die een guerillastrijd zijn begonnen tegen de Britten na de onderdrukking van de Paasopstand.
Het boek behandelt de periode van 1916 tot 1921. Na jaren oorlog volgde de wapenstilstand tussen de IRA en het Britse leger, met onderhandelingen als gevolg. Het zuidelijk deel van Ierland verkreeg onafhankelijkheid als Ierse Vrijstaat middels het Anglo-Iers verdrag op 6 december 1921. Noord-Ierland, waar veel protestantse migranten woonden die oorspronkelijk uit Schotland afkomstig waren en die loyaal bleven aan Groot-Brittannië, bleef Brits.
Roddy Doyle heeft met A Star Called Henry een historische roman geschreven, waarbij hij zijn hoofdpersonage Henry, als lid van de Irish Citizen Army persoonlijk kennis laat maken met verschillende historische karakters als Patrick Pears, James Connolly en Michael Collins.
Hoewel het boek halverwege wat vertraagt en een aaneenschakeling wordt van vluchtpogingen, aanslagen en luchtaanvallen is het boek spannend en goed te lezen, ondanks de taal, die behoorlijk wat ‘slang’ bevat. Het leven van Henry is hartverscheurend en toch slaagt Doyle erin hem hoop op een betere toekomst te geven. Dat gaat hij krijgen in de volgende delen van de trilogie The Last Roundup.
Roddy Doyle, A Star Called Henry, London, 1991
https://en.wikipedia.org/wiki/A_Star_Called_Henry
https://nl.wikipedia.org/wiki/Ierland_(land)
